๔ กุมภาพันธ์ วันสถาปนาหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน ก้าวสู่ปีที่ ๗๖ สู่การเป็นกลไกหลักด้านการเตรียมกำลังสำรองที่ได้รับการยอมรับจากประชาชน
เมื่อวันที่ ๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๖ เวลา ๐๗.๐๐ น. พลเอก ณรงค์พันธ์ จิตต์แก้วแท้ ผู้บัญชาการทหารบก เป็นประธานในพิธีวันสถาปนาหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน ครบรอบปีที่ ๗๕ ณ กองบัญชาการหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร โดยมี พลโท วสุ เจียมสุข ผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน คณะผู้บังคับบัญชาและกำลังพลของหน่วยให้การต้อนรับ
หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน (นรด.) เป็นกรมฝ่ายกิจการพิเศษขึ้นตรงต่อกองทัพบก มีขอบเขตความรับผิดชอบครอบคลุม ๔ กิจงานหลัก ได้แก่ กิจการกำลังพลสำรอง, กิจการนักศึกษาวิชาทหาร, กิจการสัสดี และกิจการอาสารักษาดินแดน
มีหน่วยขึ้นตรง ประกอบด้วย ศูนย์การนักศึกษาวิชาทหาร (ศศท.) ศูนย์การกำลังสำรอง (ศสร.) และ กองพันทหารราบ หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน (พัน.ร.นรด.)
หน่วยจัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๔๙๑ ตามแนวความคิดในการที่จะฝึกวิชาทหารให้แก่ประชาชนทั่วไป เพื่อเป็นการเตรียมการด้านกำลังพลสำหรับการสงครามในอนาคต โดยเริ่มทำการฝึกผู้ที่จะมาเป็นผู้บังคับบัญชาก่อน จากนั้นจึงได้ทำการฝึกวิชาทหารให้กับพลเมืองต่อไป ซึ่งแนวคิดนี้ได้พัฒนามาเป็น “นักศึกษาวิชาทหาร” และดำเนินการเรื่อยมาในนามของ กรมการรักษาดินแดน ตราบจนกระทั่งปี พ.ศ.๒๕๔๔ จึงได้ควบรวมเข้ากับ กรมการกำลังสำรองทหารบก ใช้นามหน่วยใหม่ว่า หน่วยบัญชาการกำลังสำรอง เพื่อบูรณาการกิจการที่เกี่ยวกับกำลังสำรองทั้งปวงให้อยู่ภายใต้การบริหารของหน่วยงานเดียว และต่อมาในปีพ.ศ.๒๕๕๒ ก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงนามหน่วยอีกครั้งเป็น “หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน” และยึดถือวันที่ ๔ กุมภาพันธ์ ตามการจัดตั้งกรมการรักษาดินแดน เป็นวันสถาปนาหน่วย
ภารกิจสำคัญของหน่วยในปี ๒๕๖๕ ได้นำนโยบายของกระทรวงกลาโหมและกองทัพก สู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม ได้แก่ การรับสมัครทหารกองเกินเข้ารับราชการทหารกองประจำการโดยวิธีร้องขอ (กรณีพิเศษ) ด้วยระบบออนไลน์, ดำเนินการรับสมัครและสอบคัดเลือกกำลังพลสำรองและทหารกองหนุนเข้าทำหน้าที่ทหารเป็นการชั่วคราว “ทหารอาสา” ในอัตรานายทหารสัญญาบัตร, รับสมัครทหารหญิงพ้นราชการ เพื่อปฏิบัติราชการทำหน้าที่ครูฝึกนักศึกษาวิชาทหาร, นำระบบออนไลน์มาใช้ในการฝึกนักศึกษาวิชาทหาร, จัดการฝึกกระโดดร่มแบบพาราเซลให้กับนักศึกษาวิชาทหารชั้นปีที่ ๓ เป็นครั้งแรก, ทำการฝึกนักศึกษาวิชาทหาร โดยพัฒนาขีดความสามารถในการช่วยเหลือประชาชนที่ประสบเหตุซึ่งหน้า, ดำเนินการเรียกกำลังพลสำรองเข้ารับราชการทหาร เพื่อปฏิบัติราชการ ทำหน้าที่ป้องกันและแก้ไขปัญหาจากภัยพิบัติของหน่วยกองพลทางยุทธศาสตร์ และปฏิบัติราชการในโรงพยาบาลสังกัดกองทัพบก รวมไปถึงการจัดตั้ง ศูนย์ประสานงานกำลังพลสำรองเพื่อความมั่นคงของมณฑลทหารบก เป็นต้น
ปัจจุบัน หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน ดำเนินภารกิจโดยมี พลโท วสุ เจียมสุข เป็น ผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการรักษาดินแดน ซึ่งมีความมุ่งมั่นในการพัฒนางานในความรับผิดชอบทั้ง ๔ กิจงานหลัก โดยเน้นความทันสมัย ด้วยการนำระบบเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ เพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานและการให้บริการประชาชนในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งได้รับให้อนุมัติใช้เป็นปีแรก ภายใต้ชื่อ Recruit 4.0 (สนับสนุนกิจการสัสดี) และ Reserve 4.0 (สนับสนุนกิจการกำลังพลสำรอง)
หน่วยบัญชาการรักษาดินแดน จะยังคงมุ่งมั่นเดินหน้าเข้าสู่ปีที่ ๗๖ และดำเนินการตามวิสัยทัศน์ที่ประกาศไว้ว่า จะเป็นหน่วยงานที่ “เป็นกลไกหลักของกองทัพบกในการเตรียมกำลังสำรองได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นองค์กรที่มีความสมบูรณ์และทันสมัย เป็นที่ยอมรับ เชื่อมั่น และศรัทธาจากประชาชน”